بررسی استانداردهای کلان طراحی هتل

بررسی استانداردهای کلان طراحی هتل واستخراج لیست فضاهای مورد نیاز
به طور کلی هتل مکانی است که در آن امکان اقامت موقت و خدماتی همچون استخر، رستوران، سالن جشن ها و .....ارائه می شود.قدمت هتل به دوران تمدن های بزرگ باستانی باز می گردد.در ایران، بین النهرین و روم باستان مکان هایی بوده اند که اجداد هتل های امروزی محسوب می شوند.واژه هتل ریشه فرانسوی دارد و به معنی ((خانه شهری)) یا بنایی است که مراجعه کننده بسیاری دارد.
اگر چه امروز انواع مختلفی از هتل وجود دارد که هرکدام کاربری های متنوع و متفاوتی ارائه می کنند،ولی عملکرد اصلی هتل بدون توجه به تعداد اتاق های آن یکسان است و نسبت به دوران باستان نیز تغییراساسی نکرده است.یک هتل امروزی شامل فضایی برای استراحت ،فضای عمومی(سرسرا)،خدمات جنبی مثل رستوران،حمام،صندق امانات،پارکینگ و بوتیک های کوچک برای خرید لوازم مورد نیاز مسافران است.در ایران کاروانسراها عملکرد مشابه هتل داشته اند.باید به خاطر داشت که در گذشته به جای آنکه یک بنا همه ی کاربری های مورد نیاز مسافران را داشته باشد، کاربری ها به صورت مجموعه های خدماتی با معماری بسیار شاخص و چشمگیر ساخته می شده اند.
هر هتل از دو بخش مجزا تشکیل می شوند.بخش اول در اختیار مراجعان و بخش دوم در اختیار کارکنان است.این بخش ها در عین حال که باید کاملا منفک از هم باشند و بخش خدمات هرگز در معرض دید مراجعان قرار نگیرد.ارتباط دو بخش هم باید بسیار سریع و آسان باشد.در بخش اول ،فضاهای اقامتی(اتاق،آپارتمان و سوئیت)و فضاهای عمومی شامل سرسرا،رستوران،فضاهای تفریحی و ورزشی،مغازه ها،بخش مدیریت و پزیرش،پارکینگ و ......قرار دارند و در بخش دوم،انبارها،آشپزخانه،رختش ویخانه،فضاهای تاسیساتی،بخش تعمیرات و نگهداری و... یکی از ویژگی های هتل و بخصوص هتل های بزرگ خودکفا بودن است.امروزی ها نسبت به گذشتگان امکانات مالی بیشتر ولی وقت کمتری برای استراحت و فراغت دارند.ازاینرو هتل ها باید حداکثر خدمات را در حداقل زمان فراهم کنند.
یکی دیگر از عوامل مهم در تراحی هتل ها سهولت جهت یابی است.بسیاری از مراجعان هتل ها برای بار اول به آن مکان قدم می گذارند و مدت کوتاهی در آن سیر می کنند.آرایش فضاها و معماری داخلی باید چنان باشد که مسیرها در یک نگاه قابل شناسایی باشد.وگرنه در مجموعه پیچیده ی هتل افراد دچار سردرگمی می شوند و کاربری های مورد نیاز خود را نمی یابند. مهم ترین کاربری ها برای شناسایی سریع،پذیرش،آسانسرها،اتاق ها،صندق،رستوران و پارکینگ هستند.

در طراحی هتل ها باید به عوامل مهم رفاه فیزیکی(درجه حرارت،روشنایی،ارگونومی و دسترسی)، آسایش روانی(فضاهای هتل حس امنیت،آرامش،صمیمیت،شفافیت و کیفیت را القا کند) و لذت زیبایی شناختی(هماهنگی عناصر معماری و معماری داخلی،رنگ آمیزی و نور پردازی مناسب،چشم اندازها و فضاهای سبز و زیبا و...) وجود کاربری های تفریحی متنوع(استخر، سالن های بازی،تلویزیون،فیلم های ویدئویی،سالن ورزشی،رستوران های مختلف با غذاهای متنوع)و کاربری های مکمل مورد نیاز(اتصال به اینترنت،تحویل نشریات روز،آرایشگاه و...)توجه کرد تا اقامت در هتل دلزدگی ایجاد نکند و مراجعه با علاقه ی بشتری به هتل مراجعه کنند.
فضاهای مورد نیاز برای طراحی هتل 5 ستاره عبارتند از:

• سرسرای ورودی:شامل پیشخوان(اطلاعات،پذیرش مجهز به سیستم رایانه،رزرو اتاق،صندق دار،) صندق امانات،اتاق نگهداری موقت چمدان های مهمانان،محل انتظار،سالن نشیمن(لابی)با امکانات پذیرایی(نوشیدنی سرد و گرم)محلی برای تماشای تلوزیون،سرویس بهداشتی مردانه و زنانه.
• اتاق یک نفره با تخت خواب
• اتاق دونفره یک تخته
• اتاق دو نفره دو تخته
• گنجه توکار برای اتاق ها
• سرویس بهداشتی برای تمام اتاق ها شامل دستشویی، توالت و وان یا زیر دوش مجهز به دوش دیواری
• سوئیت شامل اتاق خواب،فضای نشیمن مجهز به تلوزیون و میز تحریر،آبدارخانه کوچک با کابینت در محل مناسب به صورت باز و بسته و مجهز به هود،فر برقی،یخچال و سرویس بهداشتی(توالت و وان یا زیر دوش مجهز به دوش دیواری یا متحرک)
• آپارتمان به تعداد مورد نیاز شامل اتاق های خواب،سالن پذیرایی و ناهارخوری مجهز به تلوزین و میز تحریر،آشپزخانه مجهز به هود،فر برقی،یخچال و سرویس بهداشتی،انباری،اتاق همراه(در صورت نیاز)
• بالکن به چشم انداز دریا- پارک- ساحل...
• سالن رستوران
• آشپزخانه مجهز و شامل قسمت های آماده سازی،تهیه غذاهای سرد و گرم،شستوشوی ظروف
• آبدارخانه متناسب با ظرفیت سالن رستوران
• فضایی بعنوان ***** بین رستوران و آشپزخانه
• سرویس های بهداشتی مجزای زنانه و مردانه با *****(پیش ورودی)در مجاورت سالن رستوران
• سالن چای خانه(کافی شاپ)و آبدارخانه مخصوص
• مغازه های مختلف(صنایع دستی،عطریات،عتیقه فروشی،نمایشگاه،سوپرمارکت، غذاهای محلی و...)
• غرفه فروش فیلم،اسلاید،کتاب،مجله،روز نامه و...
• تاکسی و دفتر خدمات تاکسیبرای مهمانان مهمانخانه
• باجه امور بانکی و ارزی
• باجه دورنویس،تلتکسپست و تلفن
• غرفه شیرینی و شکلات
• محل برگزاری نمایشگاه های هنری
• امور اداری(اتاق مدیر،معاون،حسابداری،کارگز ینی و...)
• واحد مسکونی مدیر
• آبدارخانه در طبقات جهت استقرار دستگاه های یخ ساز،آب سردکن و...
• خانه داری در طبقات جهت نگهداری پتو،ملحفه و...
• پله خدماتی و محل اسقرار آسانسور نفربر و آسانسور حمل بار
• پله فرار
• راهروها
• حیاط خلوت ها
• محوطه(فضای باز)
• فضای سبز
• پارکینگ
• تلفن عمومی با کابین مخصوص
• نمازخانه مردانه و زنانه مجزا با پیش ورودی(کفش کن)
• وضو خانه و سرویس بهداشتی نزدیک به نمازخانه
• سالن اجتماعات و جشن ها با ورودی مستقل(از خیابان یا محوطه مهمانخانه) و با سرویس جداگانه مردانه و زنانه
• سالن کنفرانس
• اتاق مطالعه و کتابخانه
• فوریت های پزشکی و کمک های اولیه
• اتاق استراحت کارکنان
• غذا خوری خصوصی برای کارکنان
• محلی برای بارانداز جهت تحویل و توزین مواد غذایی و نیازمندی های مهمانخانه
• انبار مرکزی نگهداری مواد غذایی
• انبار ظروف و لوازم مخصوص آشپزخانه و رستوران
• انبار وسایل فنی و تاسیسات
• رختشوی خانه مجهز به ماشین های آبشویی،غلطک و پرس اطوکشی
• موتورخانه حرارت مرکزی و تهویه مطبوع
• استخرسرپوشیده،سونا،جکوزی و ...
• زمین تنیس،بدمینتون و امثال آن

ابعاد و اندازه های استاندارد
اتاق ها:
حداقل تعداد اتاق برای هتل های 5 ستاره 100 عدد می باشد.
حداقل مساحت اتاق یک نفره با تخت خواب به ابعاد 1 متر در 2 متر و بدون احتساب فضای حمام و راهرو و ورودی، 14 متر مربع در نظر گرفته می شود.
حد اقل مساحت اتاق 2 نفره یک تخته با تخت خواب به ابعاد 1.5 در 2 متر و بدن احتساب فضای حمام و راهرو و ورودی 17 متر مربع می باشد.
تبصره:حداقل 30 درصد از تعداد کل اتاق های مهمان باید 2 نفره باشد.
حداقل مساحت اتاق 2 نفره 2 تخته با تخت خواب به ابعاد 1 در 2 متر بدون احتساب فضای حمام و راهرو و ورودی، 18 متر مربع است.
کلیه اتاق ها باید دارای موارد زیر باشد:

• نور طبیعی
• ارتفاع کف پنجره حداکثر 1 متر
• سطح پنجره مناسب با اقلیم
• گنجه تو کار با عمق حداقل 60 سانتیمتر و ارتفاع 2 متر و طول 1.6 متر
• درصدی از سرویس های اتاق ها باید توالت فرنگی داشته با شند.(در صورت نصب توالت فرنگی نصب بیده ضروری است)

سرویس های بهداشتی در کلیه اتاق ها سامل دستشویی،توالت و وان یا زیردوش دیواری به مساحت حداقل 4 متر مربع در نظر گرفته می شود.
دیوارهای مشترک بین دو اتاق جهت جلوگیری انتقال صوت باید به صورت دو جداره با آجر سفالی تیغه مجوف یا مشابه هر کدام به ضخامت حداقل 9 سانتیمتر اجرا شود.
مساحت:
حداقل مساحت زمین جهت احداث هتل 5 ستاره 2500 متر مربع باید در نظر گرفته شود.
حداکثر نسبت زیربنای هر طبقه(به استثنای زیرزمین و پارکینگ) به مساحت زمین60 درصد در نظر گرفته می شود.
نصف مساحت محوطه باید به فضای سبز اختصاص داده شود.
پارکینگ:
از هر خیابان یا کوچه مجاور فقط یک ورودی سواره باید لحاظ گردد،مگر آنکه طول زمین بیش از 30 متر باشد که در این صورت می توان تعداد ورودی سواره را افزایش داد.
حداقل ارتفاع ورودی پارکینگ 2 متر است.
حداقل عرض رامپ جهت دسترسی به پارکینگ برای حداکثر 30 واحد پارک 3.5 مترمربع
بوده و برای دستذسی به پارکینگ برای بیش از 20 واحد این عدد 5 متر در نظر گرفته می شود و یا دو راه ورودی و خروجی مستقل هر یک به عرض 3.5 متر لحاظ می گردد.
فضای لازم برای هر پارک اتومبیل 3 متر در 5 متر محاسبه شده و برای دو اتومبیل کنار هم 5 متر در 5 متر مناسب است. عرض مسیر مانور اتومبیل نیز 0.5 متر است.

م
ساحت فضاهای خرد و کلان
- حداقل مساحت سالن نشیمن(لابی) به نسبت هر اتاق 2 متر مربع بوده و از 200 متر مربع کمتر نباشد.
- امور اداری یا در طبقه همکف و یا حداکثر در یک طبقه اختلاف سطح از همکف و در محلی مناسب سازماندهی شود.
- تلفن عمومی حداقل 3 دستگاه نزدیک سرسرای ورودی پیش بینی شود.
- مساحت سالن و رستوران به ازای هر اتاق حداقل 1.8 متر مربع در نظر گرفته می شود.
- حداقل نسبت مساحت آشپزخانه به رستوران 60 درصد است.
- در صورتی که در یک مهمانخانه،اتاق های مرتبط(کانکت) در نظر گرفته شود هر کدام از اتاق های مرتبط باید به تنهایی کلیه ضوابط و شرایت مورد نیاز یک اتاق مستقل را داشته و درب ارتباطی بین دو اتاق باید مضاعف(دو در) باشد.
- واحد مسکونی مدیر: در صورت پیش بینی باید حدی المقدور مستقل از ساختمان مهمانخانه و بصورت مجزا در محوطه دور از دید مستقیم مهمانان و کارکنان در نظر گرفته شود.در صورت عدم امکان می توان به صورت سوئیت یا آپارتمان مستقل در ساختمان مهمانخانه با ورو دی جداگانه در نظر گرفته شود.
- پیش بینی بالکن در صورت وجود چشم انداز زیبایی نظیر دریا،جنگل،پارک و ...
- پیش بینی محل مناسب در طبقات برای ارائه خدمات به اتاق ها که این محل فقط با یک در به راهروی طبقات ارتباط داشته و شامل 3 فضای مجزا به شرح زیر می باشد:
فضای اول به عنوان آبدارخانه که به وسیله درب مذکور به راهروی طبقات ارتباط داشته و محل استقرار ماشین یخ ساز و آب سردکن می باشد.فضای دوم به عنوان خانه داری که به وسیله یک در به آبدارخانه مرتبط شده و برای نگهداری پتو و ملحفه و... در نظر گرفته می شود.فضای سوم نیز پله خدماتی و محل استقرار آسانسور محل بار است که این پله و آسانسورها به آشپزخانه منتهی گردیده و در طبقات به وسیله یک در به خانه داری منتهی می شود.
- فضای ورودی به پله و آسانسورهای نفربر باید متناسب و وسیع در نظر گرفته شود.
- پیش بینی پله فرار در محل مناسب و مطابق اصول ایمنی برای ساختمان های بیش از 2 طبقه بر روی همکف.
تبصره1:پله فرار باید به صورت باز(در فضای باز) تا به صورت بسته با دو درب ایمنی پیش بینی شود.
تبصره2:حداکثر فاصله پله فرار از دورترین اتاق نباید از 30 متر بیشتر باشد و باید در طبقه همکف و محوطه باز و یا معبر عمومی منتهی شود .
-عرض راهروها با ید متناسب با طول بوده و در هر صورت تا 18 متر طول نباید دارای عرض کمتر از 2 متر باشد.
تبصره:برای تامین نور طبیعی و تهویه راهروها باید حتی الامکان در انتهای راهروها و یا دیوارهای جانبی پنجره به فضای خارج پیش بینی شود.
-در صورت در نظر گرفتن اتاق مهمانان در در طرف راهرو درب ورودی اتاق ها حتی الامکان نباید روبروی یکدیگر قرار گیرند.
- در صورتیکه اتاق های مهمان از نور حیاط خلوت استفاده می کنند حداکثر تا 4 طبقه نباید عرض حیاط خلوت از 3 متر کمتر و مساحت آن از 12 متر کمتر نباشد و به ازای هر طبقه بیش از 4 طبقه 25 سانتیمتر به عمق فضای مقابل پنجره ها باید اضافه شود.